Fly

Go now, find the light.

Toespraak van Wouter Jongstra van Humanistisch Verbond (deel I)

Een gelukkig mens laat zijn

wereldse bagage achter zich,

om het schone hiernamaals te betreden.

Terwijl de ongelukkige een optelsom maakt

en huilt over de schatten die hij achter zich moet laten.

Deze woorden schreef Harry boven de rouwkaart nu zijn maatje, vriend en liefste Hendrik Punter zo plotseling is overleden.

Afgelopen vrijdagavond, Hendrik is in hun zo geliefde stamkroeg Zus en Zo.

Het is er als vanouds gezellig en Hendrik drinkt een paar pilsjes. Maar Hendrik heeft een klein blaasje en moet na elk biertje even het toilet opzoeken. Vele malen die avond gaat hij de trap af naar beneden. Maar die ene keer gaat het mis. Hendrik komt ten val en wel zo lelijk dat hij in coma raakt. De klok geeft kwart voor 3 aan, zaterdagochtend vroeg 24 mei 2003.

Hendrik wordt naar het ziekenhuis gebracht, maar niets mocht meer baten.

Rond half 7 dooft de altijd zo fel brandende levensvlam van Hendrik voorgoed. En over het hoe en waarom zullen wij wel nooit het antwoord krijgen. Het is niet de schuld van de trap, het is niet de schuld van de plavuizen zo vertelde Harry mij. Wat we wel weten is dat Hendrik die avond zijn gelukspoppetje niet bij zich had, die was hij vergeten! Die vond Harry de volgende morgen in de wasmand.

Harry, familie en vrienden en bekenden van Hendrik Punter. Ik heet u welkom vanmiddag hier in Steenwijk.

Wij zijn hier bijeen om afscheid te nemen van Hendrik.

Er is behoefte om bij elkaar te zijn, om steun te zoeken. Je zou misschien wel elkaars hand willen vasthouden om een ander te laten merken dat je er niet alleen voor staat.

Harry heeft mij gevraagd om enkele herinneringen en gevoelens onder woorden te brengen.

Mijn naam is Wouter Jongstra uit Tolbert en ik ben vrijwillig uitvaartbegeleider bij het humanistische verbond.

Ik heb Hendrik jouw maatje, bij zijn leven niet gekend. Ik heb hem leren kennen door een bijzonder prettig gesprek met Harry en anderen. En als ik ooit ergens veel liefde heb gevoeld dames en heren dan was dat afgelopen maandag bij Harry thuis. Zij hebben me veel verteld over Hendrik en over zijn leven en over zijn dood.

En altijd rijst de vraag, kunnen wij als mens ooit verzoend raken met de dood.

Nee, dat denk ik niet. We hebben wel een standpunt. Wij zijn er tegen en ik weet dat de meesten van ons dat zijn. Maar hoe erg we er ook tegen zijn, de dood zal ons toch komen halen. We hebben er geen controle over.

Ook al weten wij als mensen dat sterven biologisch gezien de natuurlijkste zaak van de wereld is (het is het gevolg van geboren worden), we hebben er bepaald geen vrede mee. De dood kunnen we zien als eindpunt, voor sommigen een breekpunt. Het feit dat ons bestaan een begrensd bestaan is, stemt ons treurig en maakt ons opstandig. De dood hoort er naar ons gevoel niet bij.

Het mag dan iets natuurlijks zijn, maar niet iets menselijks.

Uit alle macht proberen we dan ook buiten onze horizon te dringen.

Het sterven, dat vooraf gaat aan een leven nadat het ten volle geleefd is of wanneer iemand ondraaglijk moet lijden, kan leiden tot berusting in dat sterven.

Maar vandaag kunnen wij geen vrede hebben met het sterven als het gaat om het ontijdig sterven van Hendrik. Het abrupte einde van iemand die nog middenin het leven stond.

Wij als mensen protesteren terecht. Wij zijn kwaad en vol onbegrip en weten ons in vele gevallen als deze geen raad. Wij willen vasthouden wat ons zo dierbaar is. We raken in verwarring, omdat we het oneerlijk vinden, dat loslaten.

Het loslaten van iemand als Hendrik pas 37 jaar, met nog zoveel plannen voor de toekomst, met nog zoveel dromen in het verschiet.

De plotselinge dood van Hendrik brengt ons hier vandaag samen. En voor Hendrik zijn beleving “en het klinkt wat macaber” een mooie dood. Als we de dood beschrijven als een laatste stap voorwaarts wou Hendrik liever niet deze stap zetten in een ziekenhuisbed, waarbij de laatste stap voorwaarts gepaard gaat met slangen en machines rondom je bed, waarbij de laatste stap voorwaarts vaak gepaard gaat met een lang ziekbed.

Maar vandaag moeten wij Hendrik loslaten, maar voor we dat gaan doen zullen wij nog eens even op zijn leven terugkijken en er over nadenken wat hij voor u allen heeft betekent toen hij er nog was.

Hendrik werd geboren op 23 december 1965. Hij groeide op samen met zijn zus en 2 broers.

Uiteraard ging Hendrik naar school. Heel graag zelfs dames en heren en dat hoor je niet vaak. Zijn oudere broer stond bekend als een losbol die hield van leuke dingen. Hendrik hield ook wel van leuke dingen maar zijn studie ging voor.

Hendrik was de student van de klas. Hij wilde de beste zijn. Anderen redeneren vaak dat elk cijfer boven de 6 verspilde energie is, maar voor Hendrik ging dat absoluut niet op. Hendrik ging voor een vette 9, en die haalde hij dan ook.

Hij was de beste en dat wilde hij dan ook graag. Hij wilde presteren.

Hij doorliep de Mavo en de LTS met gemak. Ook de Hotelschool in Zwolle was voor Hendrik een koud kunstje. Hij slaagde cum laude. Hij loopt stage in Zwitserland en geniet met volle teugen van het landschap en de mensen. Hier leert hij zelfs Italiaans te spreken.

De diensttijd vervult hij voor een gedeelte in Haarlem. En Hendrik wordt hier spoorslags verliefd. Niet op een man of op een vrouw, maar op de stad.

Maar hij keert terug naar Steenwijk en op donderdag flaneert Hendrik door de stad. Tikkeltje eigenwijs en parmantig loopt hij door de Oosterstraat. Lange jas aan en getooid met een zwarte tas met leren handvaten.

In die tijd werd Hendrik al opgemerkt door ene Harry van den Berg. Maar het blijft bij opmerken, maar de belangstelling was gewekt.

Maar tijdens de diploma uitreiking van de Hotelschool ontmoeten de mannen elkaar weer. Op een zomerse dag in juni komt Hendrik Punter, gekleed in een beige linnen pak voor zijn diploma. Harry is daar toevallig ook, omdat zijn nichtje haar diploma ook krijgt.

En Hendrik valt de Alliance prijs ten deel en wordt apart opgeroepen om de prijs in ontvangst te nemen. En op dat moment denkt Harry, verrek die ken ik, die ken ik van de donderdag toen hij zo parmantig door de stad liep. Maar opnieuw blijft het bij opmerken.

Tot de tweede kerstdag van datzelfde jaar, Het was in de plaatselijke disco en hier werden uiteindelijk telefoonnummers uitgewisseld. Hier werd de basis gelegd voor wat uiteindelijk een langdurige relatie werd.

Eerst liepen ze niet te koop met hun relatie en familie werd pas in een later stadium op de hoogte gebracht. Maar de familie had het evenwel allang door.

En in 1991 werd er pas officieel samengewoond.

Harry viel voor zijn arrogante houding, tikkeltje eigenwijs, onwijs leuke vent. Maar ook zijn gedrevenheid, zijn droge humor en zijn perfectionisme maakte Hendrik voor Harry zijn levenspartner.

Ondertussen was Hendrik natuurlijk al druk aan het werk. Hij werkte voor de Echoput in Apeldoorn, voor Patijntje in Steenwijk, Het Getij in Steenwijk, De Roggebot in Kampen, Hotel Giethoorn en Pannenkoekenboot “de Liberté”. Voor al zijn werkgevers had Hendrik alles over…..

En dat dat wederzijds was blijkt wel uit de woorden van de advertentie in de Steenwijker courant “hun eerste stuurman van de pannenkoekenboot” altijd vriendelijk, altijd betrokken, altijd gastvrij, altijd bijzonder.

En als er ergens een ster te behalen viel voor het restaurant was het Hendrik die zich hiervoor mateloos inzette. Hij hield van prestige, van resultaat en genoot er onvoorwaardelijk van als hij dat bereikte. Maar Humor kende hij ook zeker in zijn vak. Een kleine anekdote: gasten aan tafel, prachtig ingedekt, wijnglazen rondom en veel bestek. U kent dat wel. De gasten bestelden Haas en in een deftig restaurant snijd je dit dier natuurlijk aan tafel aan. Hendrik brengt de haas binnen, netjes met de pootjes omhoog en begint deze aan tafel aan te snijden. Maar het mislukt en de haas valt op de grond… mmmm zegt Hendrik deze was nog niet helemaal dood. Legt hem terug op de schaal en loopt met de schaal weg.

Typisch Hendrik.

Hendrik zijn grootste vreugde was ongetwijfeld het huis geweest waarin hij tot het laatst met Harry woonde. Voor Hendrik zijn droomhuis. De polder, het vlakke land vond hij niks en reed je met hem door of langs een woonwijk dan kon hij uit de grond van zijn hart zeggen “wat een naargeestige buurt”

En zijn vrije tijd bestede hij vol overgave met dezelfde gedrevenheid als in zijn vak. aan:

Muziek luisteren

Aandacht voor het interieur in huis

Het verzamelen van hotelzilver

Het verzamelen van servies via allerlei rommelmarkten

- Hendrik hoopte ooit iets te vinden wat bij Kunst&Kitsch 30.000 euro waard zou zijn. Hij heeft het niet gevonden dames en heren.

- De kringloopwinkel had aan Hendrik een vaste klant, want hij wilde niets missen

- Hendrik kocht ooit een grenen tafeltje voor FL. 2,50 hij krabde het helemaal af, maakte het als nieuw en was er aan verknocht. Harry gebruikte het als etalagemateriaal. Op de vraag of hij het wilde verkopen zei deze; nee natuurlijk niet, maar vraag er maar 250 gulden voor dan doen ze het toch niet. Maar de klant zei ja, en Hendrik had een superwinst, maar had gelijk spijt, het was een mooi tafeltje waar hij zijn ziel en zaligheid in had gelegd.

- Zijn studie rechten, pas opgepakt in september er was jaren over gepraat. Ook is er gesproken over een HEAO studie of iets met milieu, maar het werd rechten en met volle overgave. De eerste studieresultaten waren zeer positief te noemen.

- En zijn sociale kontakten waren met name in het laatst ook erg belangrijk voor Hendrik. Hij kon erg de sfeer bepalen, was een gezelschapsmens en hield van feesten.

- OKE OKE toen Grietje voor het eerst kwam eten en zich geen raad wist met al dat bestek zei Hendrik “ goh wat hebben we nou weer” en bestempelde Hendrik haar als Harry zijn boerenvrienden. Typisch Hendrik hé.

- Maar hij ging wel met Grietje, Jan en Harry naar Londen en Praag optimaforma genieten, zeker voor Hendrik. Zijn paspoort moest hij als altijd op het laatst nog regelen, maar dat hoorde bij Hendrik.

- Ook zonder paspoort was hij naar Praag afgereisd.

- En als je ziek was, was Hendrik uiterst belangstellend. Hij vroeg steevast; “kan ik nog iets voor je doen?”

- En TV, Hendrik had er weinig mee maar de eerlijkheid gebied om te zeggen dat hij Jerry Springer toch wel erg kon waarderen.

- En toneelspelen dat deed Hendrik nooit, als hij zich klote voelde dan voelde hij zich klote en merkte je dat ook aan hem, Hendrik kon zelfs in een kroeg heel depri aan de bar zitten.

Maar het leven is niet altijd fijn.

Behalve verrukkelijk is het soms ook moeizaam, frustrerend.

Niet alleen een lust, maar soms ook een last.

Leven is nu eenmaal lief en leed, licht en donker, bloei en verval.

De lucht is onbewolkt en ineens slaat het onheil toe.

Zo ook voor Hendrik.

Hendrik heeft in dit leven moeten leren om afscheid te nemen van mensen die hem zo dierbaar waren. Vooral van zijn moeder. want Hendrik was moeders poppie. En ouders willen graag dat hun kind het rapport van de ouders is en dan vooral met hoge cijfers.

En op de vraag van zijn moeder of Hendrik van jongens hield reageerde Hendrik met de woorden… ben je mal. Kort daarop stierf zijn moeder. Voor Hendrik een hard gelag, hij had zijn liefde voor Harry achteraf graag met zijn moeder willen delen.

En als we zo door het leven van Hendrik wandelen dan blijkt wel dat ieder mens uniek is in zijn denken en handelen. Kostbaar en tegelijkertijd kwetsbaar.

Ieder van jullie heeft herinneringen aan Hendrik. Realiseer je goed, dat niemand die van je af kan nemen, ook de dood niet.

Hendrik maakt deel uit van jullie bestaan, onuitwisbaar, voor altijd. Geweest zijn is nog steeds een vorm van zijn. De herinnering aan Hendrik, aan jouw maatje, jullie broer, jullie vriend is net als een meesterschilder. Het creëert onuitwisbare beelden op het linnen van je geest, van gelukkige en verdrietige gebeurtenissen. Zolang jullie leven, leeft ook Hendrik. Herinneringen geven enorm veel kracht. En die herinneringen zijn er volop. Ze roepen prachtige beelden op van een man die;

- zo kon genieten van de kleine dingen in het leven die een mens soms zo gelukkig maken.

- Van een man die….Een introverte persoonlijkheid bezat en zich daardoor nooit bloot gaf.

- Van een man die….Een Harry verwendag had ingesteld en dan heel erg lekker ging koken.

- Van een man die…..Nooit terug wou rijden als ze ergens heen gingen

- Van een man die…..Als je op bezoek kwam je het idee kon geven even niet welkom te zijn

- Van een man die……Als je op bezoek kwam je onvoorstelbaar kon verwennen

- Van een man die…….Een gastheer pur sang was

Maar dat alles komt nooit meer terug. De prachtige herinnering blijft en het is het enige paradijs waaruit we niet verdreven kunnen worden.

Een wondermooi perspectief om Hendrik te gedenken als we luisteren naar Portugese Fado muziek getiteld O meu Amor, waar Hendrik zich zo goed bij voelde tijdens zijn studie. Dit nummer met de volume knop op zijn hoogst en op repeat. Iedereen kan dan nog even bij een heel bijzonder mens warm mens zijn. Natuurlijk bij Hendrik!

Toespraak van Corry van der Zande

Verdriet

Verdriet is een gevoel van binnen,

Iets wat je aan de buitenkant niet ziet.

Je kunt het niet omschrijven, maar het is er altijd Verdriet.

Als je verdrietig bent kijk dan diep in je hart en je zult zien

Dat je huilt om wat je vreugde schonk.

Lieve Hendrik

Waar mensen mensen zijn die je verstaan

Waar liefde liefde is daarheen zul jij nu gaan.

Waar het eeuwige vrede is

En de zon steeds schijnt

Waar een nieuwe wereld is die niet meer verdwijnt

Slechts over blijft de herinnering hoe jij leefde hier op aarde

En voor degene die achter blijft heeft dat de grootste waarde.

Misschien tot ooit eens

Dikke knuffel

Jos, Corry, Shanon en Mae

Toespraak van Lu, namens de vrienden.

Voor onze vriend

Nu is er nog rouwrumoer rondom jou,

De stoet is straks voorbij.

Net als het geschuifel van de voeten

Nu voelen we dat er straks een stilte komt rondom jou

We zullen je niet meer horen

Maar wel vaak aan je denken

Hendrik was iemand van meestal een beetje op de achtergrond

Maar zo opeens had hij soms een opmerking

Niet zo maar één

Maar één met een grote dosis humor

We zeiden dan vaak: dat is typerend voor Hendrik

Als je problemen had,

Wist je zeker dat hij zijn belangstelling toonde, en voor je klaar stond.

Hendrik was een zorgzaam type: voor een verjaardag stond hij vaak dagen van tevoren in de keuken om uitgebreide hapjes te maken.

Aan de andere kant was hij ook iemand met tegenstellingen:

Op een feest kon hij heel stil zijn en heerlijk staan te genieten

Op een feest kon hij gezellig zijn en lachen, kletsen, plezier maken honderduit.

Op een feest kon hij serieus zijn en praten over de echt wezenlijke dingen van het leven.

Op een feest kon hij de pet verkeerd hebben staan zodat we heel voorzichtig op onze tenen om hem heen liepen van oh oh let op je woorden.

Vaak zullen we aan dit alles nog denken

De afgelopen dagen hebben we gehuild

Maar ook gelachen om je nu al oude grappen.

We gaan nog altijd grapjes met je maken

We zullen door het stille landschap gaan

Nu je onze handen niet meer aan kunt raken

Raak je ons hart nog duidelijk aan.

Toespraak van Jan Vrielink

Zaterdagochtend 24 mei 2003

Het is nog vroeg, je ligt nog lekker in je bed.

Buiten is het een beetje triest weer, het lijkt wel herfst.

Je wordt gewekt door een rinkelende telefoon.

Je denkt even “dit is te vroeg voor een gewoon telefoontje”

Het opnemen van de telefoon gaat al met een gevoel van “wat is er aan de hand”

Als blijkt dat Harry belt, weet je dat het over Hendrik gaat.

Aan zijn stem merk je dat er meer aan de hand is dan BV een ziekmelding.

En dan het afschuwelijke bericht….. Hendrik is vanmorgen in het ziekenhuis overleden na een val van de trap in zijn stamcafé.

De avond ervoor nog even met hem gebabbeld over een speciale actie ivm het 10-jarige jubileum van het pannenkoekenschip. En nu is hij er niet meer.

Geschokt en onwezenlijk probeer je dit bericht te bevatten wat natuurlijk niet lukt.

Hoe en wanneer vertellen wij het zijn veelal jonge collega’s met wie hij zo’n speciale band had. We besluiten om aan het eind van de morgen samen te komen op zoals wij dat onder elkaar zeggen “Het Schip”.

Het schip waar Hendrik bijna 3 jaar lang gezichtsbepalend is geweest
Het schip waar hij de leiding had over een jong bedieningsteam dat mede door zijn manier van werken en communiceren zo’n hechte groep werd
Het schip waar hij zich (zeker de laatste tijd) plezierig voelde
Het schip waar Hendrik zijn gastheerschap kon tonen en waar hij zijn medewerkers wist te motiveren
Het schip waar met allerlei frutseltjes, versieringen en decoratie zo’n speciaal sfeertje wist te scheppen
Het schip waar windstiltes en stormen elkaar heel snel konden afwisselen waar hij altijd zijn eigen “recht-door-zee-koers” wist te varen alsof het zijn eigen schip was
Het schip waar hij niet meer kan zijn en waar hij een lege plaats heeft achter gelaten
Dat schip heeft averij opgelopen, Averij die deze warme en bijzondere mens met zijn heengaan heeft veroorzaakt.

Hendrik lieve man, we missen je………..

Bedankt voor je vriendschap, collegialiteit en betrokkenheid

Toespraak van Willem Boerma bij de begrafenis van Hendrik op vrijdag 30 mei 2003

Wij, dat zijn de meisjes en jongens die toen met ons werkten, mijn echtgenote Margrith en mijn persoon leerden Hendrik kennen in 1986.

Hij woonde toen met zijn moeder en broer in Wetering.

Hendrik bezocht toen de M.H.S. te Zwolle – bezocht, dat woord paste bij Hendrik.

’s Morgens fietste hij op zijn oude zwarte herenfiets naar station Steenwijk.

Ook dat paste bij Hendrik – ik kan mij Hendrik niet voorstellen op een racefiets of nog erger………een mountainbike.

Dan met de trein naar en van Zwolle.

Hij begon bij ons te werken om tijdens een 80 uren durende stageperiode kennis te maken met ons horecabedrijf. Laat op de avond of soms na middernacht reed hij dan op de fiets in weer en wind terug naar Wetering.

Voordat hij op de fiets stapte werd altijd de cassetterecorder geladen met Eros Ramazotti.

Bij erg slecht weer bood ik wel eens aan om hem per auto naar huis te brengen.

Steevast was het antwoord: Nee, dank je wel Willem………..trok het regenpak aan en fietste de nacht in.

In het begin hielp hij in de keuken – afwassen en later ook met koken als dat zo uitkwam.

Ik herinner mij een gloeiend hete koekenpan met ijzeren steel – net uit de oven.

Hendrik pakte per ongeluk de steel beet om de pan af te wassen. Hij hield de pan in de

hand – liet hem niet vallen en zette de pan veilig op het aanrecht.

“laten vallen en het hete vet over ons heen?” Geen denken aan.

Hij had zich uiteraard niet verbrand – hoefde er niets op en had ook geen pijn.

Aan het eind van de avond hadden alle vingers en duim grote brandblaren.

Ik herinner mij de dag dat Hendrik uit school kwam en ons vertelde dat zijn moeder die morgen onverwachts was overleden.

Vanavond zei hij kan ik niet werken…………….Maar morgen ben ik er weer.

Na verloop van tijd – de kennismakingperiode was voorbij – ging Hendrik voor - in de

bediening werken.

Hij was de volmaakte gastheer.

Gaf de gasten het gevoel dat ze in de watten gelegd werden.

En………………de gasten waren stapelgek met Hendrik.

Hij had de gave om de gasten dat te verkopen wat hij wilde. Dat mocht niet altijd van ons.

Ik herinner mij een avond dat er vier gasten kwamen die met enige regelmaat ons restaurant bezochten. Deze gasten aten altijd á la carte – ze waren nooit te strikken voor

een menuutje.

Hendrik met de kaart op hen af.

Hij begon het verhaal over het menuutje – de menukaart bleef dicht en breedlachend kwam Hendrik naar de keuken.

Vier maal Menu verkocht.

Als hij dan even later met de gerechten aan tafel verscheen en nauwgezet – uitgebreid een uiteenzetting gaf van de ingrediënten en bereidingswijze, dan dacht Margrith weleens, dat alles aanhorend – zou Willem dat zelf wel allemaal weten?

Hendrik met die mooie karakteristieke beweging als je hem een ietwat spannend verhaal vertelde en als de clou dan kwam………………….(beweging hand voor de mond)

Ik herinner mij Hendrik die nooit rookte tijdens het werk.

Maar…………steevast om half 11 ’s avonds kwam hij met een asbak naar de ingang van de keuken, haalde met gretige vingers een sigaret uit het pakje – stak die aan en nam daar zo’n heftige trek aan dat je niet vreemd had opgekeken als tíe in één grote rookwolk verdwenen zou zijn.

Ik herinner mij een zeer warme zomerdag. Diploma –uitreiking aan de M.H.S.

Hendrik die naar voren werd geroepen – op het podium klom en uit handen van de Heer Neppelenbroek de Allianceprijs in ontvangst mocht nemen als beste leerling.

Vorige maand bleek heel toevallig dat Hendrik daar niet vergeten was.

Ik herinner mij Hendrik, als hij met een kadootje aankwam dan had hij daar over nagedacht.

’t Was altijd iets bijzonders zoals het tafelschuiertje met blikje om na het hoofdgerecht de kruimels van tafel te vegen.

Maar………………..als Margrith vroeg “Hendrik wil jij die tafel even schoonvegen?”………………….dan moest tíe eerst nog even wat anders doen.

Het borsteltje en blikje doen trouwens nog steeds dienst en ontlokt veel gasten een opmerking.

Later toen Hendrik elders ging werken bleven we elkaar ontmoeten. Soms kwam hij ’s avonds laat als de gasten weg waren nog even bijpraten, over de dingen die hem bezig hielden. Later samen met Harry om de plannen die ze samen maakten aan ons te vertellen.Wijmochten en konden dan een klankbord zijn.

Ik herinner mij de opening van het schoenenmagazijn van Harry. Hendrik had voor de catering gezorgd.

Dubbel feest.

Ik herinner mij een avond 2 maanden geleden.

Hendrik kwam op bezoek.

Eten – drinken – gezellig bijpraten.

Het was de laatste keer.

We zullen het moeten doen met de herinneringen.

De herinneringen aan een lief en beminnelijk mens.

Persoonlijk hoop ik dat mijnheer Alzheimer nog heel lang………………………

Heel ver weg blijft.

Toespraak Wouter Jongsma (deel II)

Stralende Fuji

Langs welk pad moet ik klimmen

Kies zelf en wees vrij.

De Fuji, een hoge berg in Japan, is het symbool voor het hoogst bereikbare voor een mens, namelijk de volledige bevrijding van alles wat hem bindt en wat zijn geest belemmert. Het is dan ook het streven om de top van de Fuji te bereiken. Vanaf hier heeft de mens een volmaakt overzicht van zijn omgeving. Als de top is bereikt is men gelouterd en volkomen meester over zijn positie als individueel mens als onderdeel van het universum.

Om tot die top te komen zijn er vele paden mogelijk. Elk pad kent zijn eigen gevaren en mogelijkheden, die moeten worden overwonnen, ontberingen die moeten worden doorstaan. Het is een probleem op zich om het juiste pad te kiezen, want hoe kan iemand van tevoren zien wat de beste weg is. Het antwoord is simpel en tegelijkertijd moeilijk. Ieder moet zelf zijn eigen weg durven te kiezen. En een andere vraag dringt zich daarbij op: “kunnen wij de top wel bereiken in 1 mensenleven” volgens Hendrik niet, en hij wist het zeker dat hij op de Titanic had gezeten, vandaar ook de muziek, die hij tot in de treure en tot ergernis van velen zovaak heeft gedraait.Wellicht zetten wij als mens slechts enkele stappen. Hendrik heeft vele stappen gezet in zijn leven. Dat u hier met zovelen bent gekomen is daar het levende bewijs van. Maar Hendrik had ook vele stappen voor de toekomst nog te zetten. Hij wilde een eigen huisje, wilde weer op zich zelf wonen. Harry en hij hadden dat al besproken. Hendrik mailde met een man die hij al eens had ontmoet voor een etentje. Deze vriendschap koesterde Hendrik diep in zijn hart. Hendrik was weer begonnen aan zijn beklimming van de Fuji.

Zon op de Fuji

Sneeuwtop schittert in de verte.

Ga dan Hendrik, ga maar!

En wij blijven achter in het dal dames en heren.

En voor wie achterblijft in het dal begint vandaag het rouwen.

Rouwen kan worden beschreven als een proces van aanpassing aan de verliezen in ons leven. Rouwen gaat vaak stap voor stap en deze taak kan niet meteen vervuld worden. Zij wordt stap voor stap gerealiseerd ten koste van veel tijd. We kunnen op een soortgelijke manier rouwen om het einde van een huwelijk, de teloorgang van een bijzondere vriendschap, het verlies van wat we ooit hadden……geweest zijn………….hoopten te worden. Want zoals we zullen zien komt er een eind aan veel wat ons dierbaar is. Maar aan het rouwen op zich kan ook een eind komen.

Hoe wij rouwen, en hoe er een eind aan komt hangt af van van de vraag hoe wij de doden zien, hangt af van onze leeftijd en hun leeftijd, hangt ervan af in hoeverre wij allemaal voorbereid waren, hangt af van onze innerlijke kracht en bovenal onze steun van buiten af.

Op momenten als deze is het dan ook goed om hier vandaag met zoveel mensen samen te zijn.

Het is goed om samen gevoelens te delen en te merken dat je er niet alleen voor staat. Te weten en te zien dat er mensen zijn die meeleven, die troost geven, alleen al door nu hier te zijn. Die bij elkaar gekomen zijn, om samen terug te denken aan Hendrik, hem de laatste eer te bewijzen, met bloemen, met woorden en met muziek.

Bij elkaar gekomen om het mooiste van Hendrik in jullie hart en in jullie herinnering te bewaren, voor altijd.

Dank u wel.